Heb je genoten van het eerste blog van onze oud-directeur Piet Steenkist? We hebben opnieuw mooie verhalen van hem ontvangen over de geschiedenis van Hitma. Je leest ze in dit blog. Astrid van Ballegoy
Terug in de tijd
Ik ben van 15 februari 1972 tot 1 april 2009 in dienst geweest bij Hitma/Indutrade, waarvan vanaf 1994 als directeur. Al die jaren is Hitma een buitengewoon stabiel bedrijf geweest met fantastische medewerkers. We zijn nooit spectaculair gegroeid, maar hebben ons gestaag ontwikkeld van wat we waren (lees ook mijn vorige blog en de blogs van oud-directeur Albert Schepers, deel1 en deel 2) tot wat we nu zijn.
Offertes met de hand schrijven
In mijn eerste jaren bij Hitma werden offertes en brieven nog met typemachines gemaakt. Ik herinner mij dat offertes soms zelfs met de hand werden geschreven. Kopieermachines waren er nog niet. Carbonpapier en Tipp-Ex (voor de jeugdigen onder ons: middel om fouten te herstellen bij het typen) waren de norm.
De eerste kopieermachines deden er heel lang over om ‘n kopie te maken. Het origineel werd in een soort mapje in de machine gestoken en de kopie kwam er na een tijdje nat uit. Voordat de kopie opgeborgen kon worden moest hij eerst drogen.
Eerste computer
Het zal eind van de jaren ’70 of begin jaren ‘80 geweest zijn dat we voorzichtig aan de gang gingen met computers en dataopslag. Henk de Koning en Kees Veen waren de eerste collega’s die zich hiermee, naast hun andere werk, actief gingen bezighouden.
De afdeling afsluiters was als eerste in het bezit van een soort computer/rekenmachine waarmee de medewerkers berekeningen konden maken voor de Crosby-veiligheidsafsluiters.
Telex en telegram
Telex en heel soms nog telegrammen, waren de norm om te communiceren met onze leveranciers en klanten. Later werd onder druk van enkele van onze leveranciers besloten een faxapparaat aan te schaffen.
Je kunt je dit nu nauwelijks meer voorstellen, maar het onderwerp ‘wel of niet aanschaffen van een faxapparaat’ heeft meerdere malen op de agenda van de maandelijkse managementvergaderingen gestaan. Zowel de telexverwerker als de eerste faxmachine werden bediend door de dames van de receptie.
Tekstverwerker
De eerste tekstverwerkers die op de markt kwamen, waren niet meer dan geavanceerde typemachines met een beeldscherm. Ze konden teksten opslaan en bewerken en dat was het.
Na maanden van voorbereiding kochten we er één voor de filtratieafdeling voor een bedrag van circa 50.000 Nederlandse guldens, wel inclusief een grote geluidskap!
Ik herinner mij niet dat we ooit een tweede tekstverwerker gekocht hebben, omdat computers het gebruik van de oorspronkelijke tekstverwerkers al snel overnamen.
ERP-systeem
Voor de grotere orderverwerkingssystemen huurden we consultants in en bouwden we min of meer onze eigen systemen. De heer Van de Boezem was de drijvende kracht hierachter, bij sommige oudgedienden vast nog wel bekend.
Echt optimaal werden deze systemen niet tot we in 1995, na uitgebreide evaluatie van onze eigen procedures en verschillende grote systemen, de beslissing namen om het Duitse SAP te implementeren. Voor een bedrijf van de omvang van Hitma, Aluglas (nu APG) en Brouwers, was dit ongekend en buitengewoon ambitieus.
Met hulp van een adviesbureau en heel veel inzet van onze medewerkers is SAP uiteindelijk succesvol geïmplementeerd. Het heeft er wel om gespannen voordat Aluglas als eerste actief met SAP aan de slag kon. Er ging zoveel fout dat er serieus overwogen werd om terug te vallen op de oude systemen. Geleidelijk werden de problemen opgelost en werden ook de andere bedrijven aangesloten. Tot op de dag van vandaag is SAP, na veel aanpassingen en updates, nog steeds in gebruik.
On the road
In de beginjaren ’70 was het wegennet in Nederland nog niet wat het nu is. Een rit naar bijvoorbeeld Groningen ging voor een deel over secundaire wegen. Vaak werd dan besloten om te blijven overnachten en twee of meer bezoekdagen te vullen. Files waren er wel al in die tijd, maar nauwelijks zoals we die nu kennen.
GPS-systemen bestonden natuurlijk nog niet. Buitendienstmedewerkers maakten veel gebruik van kaarten en stratenplannen. Een grote hulp was het alom bekende Shell-stratenboek waarin overzichten van alle grotere steden waren gebundeld. We gaven deze boeken, voorzien van een luxe Hitma-kaft, ook weg als relatiegeschenk.
Internet en mobiele telefoons
En dan hebben we natuurlijk ook nog de revolutionaire opkomst van internet en mobiele telefonie meegemaakt. Voordat de doorbraak van mobiele telefonie plaatsvond, werd er van buitendienst medewerkers verwacht dat ze tenminste 1 maal per dag naar kantoor belden. De publieke telefoons in motels en restaurants werden hiervoor gebruikt. De eerste echte mobiele telefoons hadden een gewicht, schat ik, van circa 5 kg en werden in een draagtas overal mee naar toe gesjouwd.
En dan internet: Ik weet nog dat ik hier in de beginjaren sceptisch tegenover stond. Ik gaf marketing de vrijheid hiermee te ‘experimenteren’, maar had niet verwacht dat het online communiceren en zaken doen zo’n grote vlucht zou nemen. Mooi om te zien hoe Hitma zich op dit vlak heeft ontwikkeld.
ISO9000
Een andere mijlpaal was de certificering van onze bedrijven volgens de ISO9001:2008 norm; dit was in mei 1993.
De NAM was in die jaren een grote afnemer van Pall-persluchtdrogers die standaard geïnstalleerd werden op alle olie- en gaslocaties, zowel on-shore als off-shore. De NAM en enkele grote ingenieursbureaus verwachtten in die tijd van hun kernleveranciers dat ze gecertificeerd zouden worden. Vandaar dat ook bij Hitma deze procedure werd opgestart.
Geld over de balk
Hitma leverde in die tijd ook persluchtdrogers aan een ingenieursbureau dat voor bedrijven in het Midden Oosten werkte. Er werden daar in die tijd veel raffinaderijen en olie-gerelateerde installaties gebouwd.
Soms kreeg ik de indruk dat het geld behoorlijk over de balk werd gesmeten. We kregen wel eens aanvragen voor honderden reserve-onderdelen. Het was onmogelijk dat deze aantallen ooit nodig zouden zijn. Natuurlijk trokken wij als betrouwbare leverancier dan aan de bel en informeerden de klant dat er vermoedelijk een fout was gemaakt.
Dit bleek vrijwel onoplosbaar vanwege de gecompliceerde procedures die nodig waren om dit uit te zoeken. Niemand wist waar het over ging. De uiteindelijke initiële opdrachtgever in het Midden-Oosten was onvindbaar of niet geïnteresseerd en inkopers hadden wel iets anders aan hun hoofd. Het uiteindelijke advies was: “Niet zeuren, gewoon leveren en liefst ook nog op tijd!”
Geschiedenis vastgelegd
Voor de jongste Hitma-medewerkers is het vast moeilijk voor te stellen hoe de werkdagen er in de jaren ’70, ’80 of zelfs ’90 uit zagen. Hoe communiceerden we zonder e-mail en sociale media? Hoe kwamen we aan informatie zonder websites en Google? Er is door de jaren heen veel veranderd. Via mijn blogs heb ik geprobeerd een deel van de Hitma-geschiedenis vast te leggen. Erg leuk om te doen en ik hoop dat u ze met plezier hebt gelezen.
Piet Steenkist
